زخم بستر در سالمندان ( پیشگیری از زخم بستر در سالمندان + درمان )

هنگامی که به مدت طولانی روی ناحیه‌ای از سطح پوست بدن فشار مداوم ایجاد شود باعث آسیب دیدن پوست و ایجاد زخم بستر می‌شود. در واقع این فشار موجب کاهش جریان خون در ناحیه آسیب دیده می‌گردد که این می‌تواند، موجب مرگ بافت و آسیب بافتی شود.  برای این که از علت‌های ایجاد زخم بستر در سالمندان آگاهی پیدا کنید، توصیه می‌شود به طور کامل این محتوا را مطالعه بفرمایید.

زخم بستر چیست؟

برای پاسخ به سوال این که زخم بستر چیست باید به شما عزیزان عرض کنیم زخم بستر Bed sores یا زخم فشاری Pressure ulcers زمانی به وجود می‌آید که برای مدت زمان طولانی بافت نرم بدن و پوست روی سطوح سخت مانند تخت خواب و صندلی قرار بگیرد.

این فشار طولانی می‌تواند، خون‌رسانی به ناحیه مورد نظر را کاهش دهد. پایین آمدن خون رسانی موجب مرگ سلول های بافت نرم، سلول های پوست و آسیب دیدن بافت پوست می‌شود.

در نتیجه فشار طولانی مدت روی پوست علت زخم بستر است که مانع از جریان خون سالم روی پوست می‌شود.

افرادی که اسپاسم عضلانی دارند، افرادی که در تغییر وضعیت بدن خود با مشکل روبرو هستند در معرض زخم بستر یا آسیب های فشاری قرار دارند.

برای پیشگیری از زخم بستر در سالمندان راهکاری های مختلفی وجود دارد با استفاده از روش های زیر می‌توان مانع از ایجاد زخم بستر شد:

بدن خود را تغییر وضعیت دهید؛ یعنی اگر در رختخواب هستید هر یک تا دو ساعت حالت بدن خود را تغییر دهید و روی ویلچر هم هر 15 دقیقه یکبار وضعیت بدن خود را تغییر بدهید.

در این رابطه لازم است به این نکته اشاره کنیم که هنگام جا به جایی پوست نباید کشیده شود؛ چون می‌تواند زخم بستر را بدتر کند.

برای کاهش فشار روی بافت بدن و پوست از وسایل کمکی مانند روکش های پوست گوسفند، تشک های کم فشار هوا و فوم مخصوص باید استفاده کنید که تحریک پوست کاهش پیدا کند.
اصطکاک ناشی از لیز خوردن روی صندلی و تخت باعث بدتر شدن زخم بستر می‌شود برای جلوگیری از سر خوردن باید موقعیت درستی روی تخت یا صندلی داشته باشید. ناحیه‌ از پوست زخم شده را باید تمیز و خشک نگاه دارید.

سبک زندگی خود را تغییر دهید ترک سیگار، کنترل قند خون و کاهش وزن روی بهبودی بسیار موثر هستند. در مورد تمرینات کششی سبک از پزشک خود سوال کنید تا بهبود گردش خون به خوبی انجام شود و مانع از ایجاد سکون و زخم بستر شود مزیت دیگر انجام حرکات کششی پیشگیری از افسردگی در سالمند است در مقاله ” نحوه برخورد با سالمندان افسرده ” بیشتر در این مورد توضیح داده‌ایم.

علت زخم بستر در سالمندان چیست؟

همان طور که قبلا اشاره کرده ایم فشار روی پوست جریان خون در پوست را محدود می‌کند و باعث ایجاد زخم بستر می‌شود.

زخم فشاری یا زخم بستر علت های مختلفی دارد که از عوامل اصلی آن می‌توان موارد زیر را نام برد:

فشار:

در هر قسمتی از بدن که به طور مداوم فشار وارد شود، می‌تواند موجب کاهش جریان خون در بافت ها شود.

برای رساندن مواد مغذی و اکسیژن به بافت ها جریان خون ضروری است.

عدم وجود این نوع مواد مغذی باعث از بین رفتن و آسیب دیدن بافت های مجاور و پوست می‌شود.

اصطکاک:

هنگامی که پوست روی ملافه ها یا لباس کشیده شود، اصطکاک ایجاد خواهد شد.

در واقع اصطکاک می‌تواند پوست را شکننده کند و به آن آسیب بزند به همین دلیل همیشه پوست باید مرطوب نگاه داشته شود.

سایش:

هنگامی که در جهت مخالف دو سطح کشیده شوند، سایش ایجاد خواهد شد.

به عنوان مثال، سر که بالای تخت است، می‌تواند به سمت پایین سر بخورد.

هنگامی که به سمت پایین استخوان دنبالچه کشیده شود، در همان نقطه پوست روی استخوان سایش ایجاد خواهد شد.

چه کسانی مستعد زخم بستر هستند؟

افرادی که به صندلی چرخ دار ( ویلچر ) وابسته هستند و افرادی که دچار محدودیت حرکتی هستند در معرض زخم بستر قرار دارند به همین دلیل لازم است اگر زمان کافی برای مراقبت از آنها را ندارید از یک پرستار منزل استفاده نمایید. از افراد مستعد ابتلا به زخم بستر یا زخم فشاری گزینه های زیر را می‌توان نام برد:

بیماران با محدودیت حرکتی: از این دست بیماران می‌توان به بیماران پس از اعمال جراحی بزرگ، معلولین ذهنی _ حرکتی، تعویض مفصل، شکستگی پا یا لگن و افراد دچار سکته مغزی با فلج اندام ها اشاره کرد.
جانبازان جنگی، تصادفات، بیماران مبتلا به ضایعات نخاعی ناشی از حوادث
بیماران استراحت مطلق: مانند بیماران بستری در بخش های ویژه بیمارستانی، بیماران مبتلا به اسکلروزیس، سالمندان، MS، بیماران بیهوش و بیماران مولتیپل.

برای استخدام پرستار منزل با ما تماس بگیرید.

درخواست تلفنی:
02144831500
02144831700

درجات زخم بستر

بسته به شدت زخم روی پوست، زخم بستر درجه بندی مختلفی دارد که از درجات زخم بستر می‌توان موارد زیر را نام برد:

درجه اول زخم بستر:

خفیف ترین نوع زخم فشاری یا زخم بستر است که اغلب دردناک بوده؛ ولی باعث از بین رفتن پوست و باز شدن پوست نمی‌شود.

بیمارانی که به این نوع زخم بستر مبتلا هستند رنگ پوست آن ها سفید و نرمال است؛ ولی ممکن است رنگ ناحیه ای از پوست که زخم شده رنگ قرمزی پیدا کند.

افرادی که پوست تیره ای دارند اگر دچار این درجه زخم فشاری شده باشند ناحیه مورد نظر، کبود می‌شود و رنگ تیره ای دارد.

قسمتی از پوست که دچار این نوع درجه زخم شده نسبت به دیگر نقاط پوست حساسیت بیشتری دارد.

درجه دوم از زخم بستر:

بیمارانی که از این نوع درجه زخم فشاری رنج می‌برند، پوست زیرین آن ها باز شده و دارای زخم باز هستند.

این نوع درجه زخم فشاری عمیق نیست؛ ولی گاهی ممکن است زخم بستر با یک تاول و خراشیدگی اشتباه گرفته شود.

این نوع زخم بستر اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند به پوست آسیب دائمی برساند.

درجه سوم از زخم بستر:

بیماری که دچار این نوع زخم بستر شده، دارای زخم باز بوده و بافت زیر پوست باز است.

این درجه زخم فشاری می‌تواند روی پوست حفره یا یک دهانه کوچک ایجاد کند.

اگر به موقع درمان نشود، باعث آشکار شدن سلول های چربی زیر پوست و عمیق شدن زخم می‌شود.

درجه چهارم زخم بستر:

وخیم ترین و جدی ترین زخم بستر است که حفره بسیار عمیقی روی پوست ایجاد می‌کند.

عضله را تحت تاثیر قرار می‌دهد و استخوان زیر پوست را نمایان می‌نماید که می‌تواند به تاندون، مفاصل و بافت آسیب جدی بزند.

خطر ابتلا به عفونت پیامد جدی زخم بستر درجه چهارم، درجه سوم و درجه دوم است.

راه های درمان زخم بستر در سالمندان

برای بهبود و درمان زخم بستر در سالمندان و بیماران روش های مختلفی وجود دارد که می توانید خودتان انجام دهید یا از یک پرستار شبانه روزی سالمند استفاده کنید از راه های درمان زخم بستر می‌توان موارد زیر را نام برد:

> تغییر موقعیت :

برای درمان زخم فشاری باید بر اساس جدول زمانی که پزشک مشخص می‌کند، موقعیت خود را تغییر دهید. که این به کیفیت و شرایط سطحی بستگی دارد که بیمار در آن قرار گرفته است. به عنوان نمونه، برخی از افراد باید هر 2 تا 4 ساعت و برخی دیگر هر 15 دقیقه وضعیت خود را تغییر دهند.

> تشک و کوسن : 

اگر به زخم جزئی یا زخم بستر مبتلا هستید، پزشک استفاده از تشک داینامیک یا فوم استاتیک را تجویز می‌کند.

برای زخم های جدی تر پزشک استفاده از تشک متصل به پمپ جریان ثابت از هوا را توصیه می‌نماید.

> تمیز نگاه داشتن زخم :

ناحیه مورد نظر که دچار زخم فشاری شده را می‌توانید با آب و صابون ملایم به آرامی بشویید.

برای محافظت از ناحیه مورد نظر در برابر مایعات باید از یک مرطوب کننده استفاده شود.

با یک پانسمان مخصوص باید روی زخم را بپوشانید به هیچ عنوان از پاک کننده های هیدروژن پر اکسید نباید استفاده شود.

استفاده از پانسمان هیدروکلوئیدی، پانسمان آلژینات و سایر انواع پانسمان برای درمان زخم فشاری مفید هستند و با توجه به درجه زخم فشاری باید نوع باند توسط پزشک مشخص شود.

> کرم ها و پمادها :

برای درمان زخم های بستر از پمادها و کرم های آنتی بیوتیک باید استفاده گردد. از پرستار سالمند سالم یا بیمار خود بخواهید از پمادهای که برای این منظور استفاده می‌شود برای درمان بهره ببرد، می‌توان پماد آلفا، پماد کالاندولا و کرم سیلورسولفادیازین را نام برد. برای درمان زخم های عفونی توسط پزشک متخصص انواع آنتی بیوتیک ها تجویز می‌شوند.

برای استخدام پرستار سالمند سالم در منزل با ما تماس بگیرید.

درخواست تلفنی:
02144831500
02144831700

> رژیم و تغذیه :

برای سرعت بخشیدن روند بهبود زخم بستر باید یک رژیم غذایی سالمندان متعادل و سالم که شامل مواد معدنی، ویتامین ها و پروتئین می‌شوند، مصرف گردد.
برای درمان زخم فشاری گاهی باید بافت مرده از روی زخم بستر برداشته شود که به این کار دبریدمان می‌گویند.

ابزار جراحی مانند انبر و تیغ، فراصوت و جت های آب با فشار بالا از روش هایی هستند که می‌توان بافت مرده را از روی ناحیه زخم بستر از بین ببرد.

> جراحی : 

برای درمان زخم بسترهای خیلی شدید و به حداقل رساندن احتمال عفونی شدن زخم و سرعت بخشیدن به بهبود زخم فشاری، جراحی باید انجام شود.

اگر زخم بستر درمان نشود، عوارضی مانند سلولیت، عفونت های استخوانی و مفصلی، سرطان و سپسیس را ایجاد می‌کند.

منظور از سپسیس همان گندیدگی پوست ناشی از زخم بستر است که به ندرت پیش می‌آید که زخم فشاری چنین عوارضی را ایجاد کند.

زخم های فشاری شدید می‌توانند باعث نفوذ عفونت آن ها از روی پوست به استخوان ها شود.